Samed Behreng, 1939 yılında Tebriz’de doğmuş bir öğretmen, toplumsal eleştirmen, yazar, çevirmen ve İran Azerbaycan Türkçesi’nin halkbilim araştırmacısıydı. Eğitim enstitüsünden mezun olduktan sonra köy okullarında göreve başladı. Öğretmenlik yaparken İngiliz dil ve edebiyatı bölümünden de mezun oldu.
“Göçtüğüm eğitim merkezinden ayrılıp köye geldiğimde, tüm öğretmenlerin verdiği bilgilerin boş olduğunu fark ettim ve hepsini unutup kendi başıma öğretmenlik sanatını bulmam gerektiğini anladım ve öyle de yaptım,” şeklinde ifade etmiştir.
Halk arasında dolaşan masalları, söylenceleri derleyerek yorumladı ve yeniden yazdı. Bu derlemelerin yanı sıra çocuk öyküleri de kaleme aldı. Fakat bu çocuk öyküleri, sadece çocuklar için değil aynı zamanda İran ve diğer dünya halklarına adalet, eşitlik ve dogmaları sorgulama gibi öğütler sunan metinler olarak da değerlendirildi. Aynı zamanda Samed Behrengi çeviri çalışmaları da yapmıştı. Ancak bu dönemde, Savak adlı İran istihbarat teşkilatı, onun faaliyetlerine karşı hassasiyet göstermeye başlamıştı. Tehditler artmaya başladı ve hayatı boyunca birkaç kez uyarıldı, cezalandırıldı ve hatta sürgüne gönderildi. Lise öğretmenliği görevinden alınarak ilkokula atandı. Kültürel çalışmaları arttıkça suçlanıp zulme uğradı ve öğretmenlikten uzaklaştırıldı. Fakat bu cezaları hemen kaldırıldı ve tekrar okullarda öğretmenlik yapmaya başladı. Bu yaşadığı sorunlar ruh halini olumsuz etkilemedi. Kendisi şöyle anlatmıştır:
Beni, Gavagan’a gönderdiler, maaşımdan 240 tümen kesildi. Oraya vardığımda hemen işe koyuldum. Yorulmak bilmeyen bir öküz gibi ders veriyordum. Bazıları şaşırdı, ‘Neden bu kadar haksızlığa uğramana rağmen hâlâ bu kadar fedakarlık yapıyorsun?’ dediler. Bu insanlar sadece burnunun ucunu görebiliyor, bir adım sonrasını görmüyorlar…
O, Arapça kökenli kelimelerin, Azeri Türkçesi ve Farsça dahil olmak üzere İran’daki yaygın dillerin önemli ortak noktaları olduğuna inanıyordu. Bu nedenle, bu kelimelerin kaldırılmamasını istedi ve Azerbaycanlı çocukların Farsça öğrenirken Arapça sözcüklere daha fazla önem verdi.
Samed Behrengi’nin “Elifbaye Azer” adlı kitabı Cahillik Mücadele Teşkilatı’na sunuldu ve Kültür Bakanlığı tarafından yüklü bir para karşılığında davet edildi. Ancak hükümete bağımlı olmak istemediği için bu teklifi kabul etmedi. Kardeşi Samad’e bu görevi neden kabul etmediğini sorduğunda cevap olarak şunları söyledi: “Kitabımın ilk sayfalarını şaha ve şahbanuya ayıramam.”
Samed Behrengi, 28 yaşındayken Aras Nehri’nde ölmüştür. Yüzerken boğulduğu söylentisi yayılsa da buna kimse inanmadı. On gün önce, Savak ajanları evine baskın düzenleyerek onu tehdit etmişlerdi. Bu olaydan yaklaşık bir ay önce, “Küçük Kara Balık” adlı kitabı basılmış, İran ve dünya çapında büyük ilgi görmüştü.